OVER MIPWA

Een regionaal hydrologisch instrumentarium

Het MIPWA model is een hydrologisch instrumentarium voor grondwaterstudies. Het is ontwikkeld in opdracht van een groot aantal waterpartners in Noordoost-Nederland (drinkwaterbedrijven, provincies, waterschappen, gemeenten en DLG). MIPWA staat voor Methodiekontwikkeling voor Interactieve Planvorming ten behoeve van Waterbeheer. Bij de start van het MIPWA traject stond het ontwikkelen van regionale hydrologische modellen nog in de kinderschoenen. Noordoost-Nederland was de eerste regio die ging voor een aaneensluitend hydrologisch model. Hierbij was de samenwerking tussen alle waterpartners in het gebied, met kennisinstituten Deltares en Wageningen Environmental Research (destijds Alterra) uniek. De eerste versie van het MIPWA model (versie 1.0) is in 2007 opgeleverd en had primair tot doel om ondersteuning te bieden bij het vaststellen van het GGOR (Gewenst Grond- en Oppervlaktewaterregime). Belangrijke uitgangspunten van het instrumentarium zijn:

  • het is ontwikkeld voor regionale toepassingen binnen het gebied dat de waterschappen Vechtstromen, Drents Overijsselse Delta, Fryslân, Hunze en Aa’s en Noorderzijlvest omvat;
  • er is zoveel mogelijk gedetailleerde data en kennis in verwerkt;
  • het is eenvoudig en interactief te gebruiken;
  • het model heeft voldoende draagvlak om toepassing in een beleidsomgeving mogelijk te maken.

Het instrumentarium kan als basis worden gebruikt bij verschillende studies, zoals GGOR, planstudies, vergunningverlening en scenario ontwikkeling voor bijvoorbeeld structuurvisies of waterbeheerplannen.

Sinds de oplevering van MIPWA 1.0 is het consortium samen met kennisinstituten en adviesbureaus doorlopend bezig met het verbeteren van het model. Tijdens de vele praktijk toepassingen worden modelverbeteringen uitgevoerd aan de hand van nieuwe data en lokale gebiedskennis. Daarnaast komen er geregeld updates van basisdata beschikbaar, zoals een nieuw maaiveldhoogtebestand of een nieuwe ondergrondschematisatie. Dit leidt tot nieuwe modelversies.

Het MIPWA consortium hecht veel waarde aan kennisuitwisseling en onderlinge afstemming. Door middel van frequente gebruikersoverleggen bespreekt het consortium actuele ontwikkelingen, zowel binnen het modelgebied als landelijk. Dit laatste betreft samenwerking met andere modelconsortia in Nederland en afstemming met ontwikkelingen binnen het Nationaal Hydrologisch Instrumentarium (NHI).

MODEL EN DATA

Van gegevens naar informatie

Alle basisinformatie van het MIPWA grondwatermodel is bijeengebracht in een grondwatermodel referentiedatabase. De referentiedatabase heeft een hoge resolutie (25×25 m) en bedekt de beheergebieden van de opdrachtgevers (145×167 km2). Verder is de database opgezet voor een specifieke tijdsperiode. Deze wordt van tijd tot tijd aangepast, zodat het model zoveel mogelijk de meest recente situatie beschrijft.

Op basis van de referentiedatabase kunnen twee modelvarianten worden doorgerekend. Een stationaire variant, waarbij het grondwatersysteem in evenwicht wordt gemodelleerd. In werkelijkheid treedt deze situatie nooit op, maar kan beschouwd worden als het tijdgemiddelde van grondwaterstanden en stijghoogten. Voordeel van deze variant is dat deze snel rekent. De tweede variant is een niet-stationair model, waarbij het systeem op dagbasis wordt doorgerekend.

Het modelinstrumentarium is zodanig opgezet, dat relatief eenvoudig een door een gebruiker geselecteerd deelgebied doorgerekend kan worden. Dit maakt het zeer flexibel toepasbaar. Een gebruiker selecteert het gebied wat doorgerekend moet worden en kiest een gewenste modelresolutie en eventueel tijdsperiode. Vervolgens kunnen met dit deelmodel scenarioberekeningen uitgevoerd worden.

Het model is opgebouwd uit een grote hoeveelheid basisdata, zoals:

  • Regionaal ondergrondmodel (REGIS) van TNO;
  • AHN maaiveldhoogtebestand;
  • KNMI data voor neerslag en verdamping;
  • Landgebruik- en bodemdata;
  • Oppervlaktewater gegevens zoals ligging van sloten en plassen en bijbehorende waterpeilen;
  • Informatie over voorkomen van buisdrainage;
  • Drinkwater- en industriële grondwateronttrekkingen.

Beheer en onderhoud

Om het gebruik van MIPWA te faciliteren is er een beheer en onderhoud dashboard. Op dit dashboard worden projecten waarbij MIPWA is gebruikt geregistreerd. Ook worden op het dashboard modelissues geregistreerd. Dit betreft eventuele verbeterpunten voor het model, ervaringen van modelleurs, of andere informatie die nuttig is om te delen met medegebruikers. Het dashboard host ook modellen van andere regionale consortia.

Huidige modelversie

Juni 2022 is MIPWA versie 4.1.2 opgeleverd. Dit is de meest actuele versie. Dit model bevat een lagenmodel voor de ondergrond opgebouwd op basis van het regionale hydrogeologische model REGIS II v2.2 (TNO) en aanvullende regionale kennis en data. Het model is beschikbaar voor de rekenperiode 2000-2020. MIPWA v4.1.2 is een (nog) niet gekalibreerd model. Bij toepassing in modelstudies dient het model ten alle tijden getoetst en waar nodig verbeterd te worden. Daarnaast is het aan de gebruiker om te (laten) beoordelen of het model geschikt is voor de schaal waarop het gebruikt gaat worden, of dat hiervoor aanvullende data nodig is.

Een gezamenlijk grondwatermodel

Voor regionale watervraagstukken in Noordoost-Nederland

HET CONSORTIUM

Samenwerking tussen waterbeheerders

Het MIPWA consortium bestaat uit drie provincies, vijf waterschappen en het drinkwaterbedrijf Vitens. De consortiumleden werken nauw met elkaar samen bij het beheer en verdere ontwikkeling van het model. Ieder consortium lid heeft hiervoor een of meerdere hydrologen afgevaardigd. Zij komen tenminste viermaal per jaar bij elkaar om ontwikkelingen te bespreken, de inhoudelijke koers vast te stellen en kennis en ervaringen te delen.

NEEM CONTACT OP

Stuur ons een bericht voor meer informatie over MIPWA